نابسامانی فاعلیت روایی در «بچه مردم» جلال آل احمد

نویسنده و روشنفکر ایرانی، جلال آل احمد در داستان کوتاه «بچه مردم» نقش راوی را به شخصیتی سرخورده و نگون بخت واگذار می کند. این شخصیت، روایتی تماماٌ تداعی کنندة نابسندگی، ناتوانی و بی ثباتی پیش روی مخاطب قرار می دهد. «منِ» سرگشته این راوی که در جریان داستان رفته رفته به نوعی «منِ» گمگشته تبدیل می شود، گویی پاره ای از ذات وجود خویش را از دست داده است. ما در نوشتار حاضر بر این عقیده ایم که گسست ها و تلوّن های پی در پی او مؤید تشتّت و ناپایداری فاعلیت روایی است که نویسنده برگزیده است. در واقع این راوی با فاعلیت روایی نحیف و  رو به زوالی که در قالب استفاده های خاص از ضمایر فاعلی «من» و «شما» از خویش بروز می دهد، گویی هیچ جایگاه معناداری در زبان و در جهان ندارد و نمی تواند خویش را به عنوان یک «فاعل شناسا» مطرح کند. مقاله حاضر در واقع دو هدف کارکردی عمده را مطمح نظر خویش قرار داده است. اولاٌ، با تکیه بر مجموعه ای از دستاوردها و بایسته های مطالعات ساختارگرایانه این ناپایداری و نابسامانی فاعلیت روایی راوی داستان «بچه مردم» را مورد مداقه قرار دهد و ثانیاٌ، به بررسی چیستی و چرایی حضور راوی گمگشته و ثبات گریز این داستان بپردازد.